| مطبوعات و اندیشه‌های ناسیونالیستی در دوره پهلوی اول (مطالعه موردی: روزنامه طوفان) |
| کد مقاله : 1184-HPICONF |
| نویسندگان |
|
مهدی وزینی افضل * استادیار گروه تاریخ دانشگاه جیرفت |
| چکیده مقاله |
| مطبوعات دوره رضاشاه، در قالب جریان مدرنیته، گفتمان‌های باستان گرایی و اسطوره پردازی را بیش از گذشته برجسته کردند. حتی مطبوعاتی که با شیوه حکمرانی رضاشاه و نظام سیاسی اقتدارگرا مخالف بودند، در این جریان از این ایده حمایت می‌کردند. از آن جمله روزنامه طوفان به مدیریت فرخی یزدی است که می‌توان آن را از جمله مطبوعات پیش رو در نهضت ملی گرایی ایران دانست. این روزنامه که از دوره مشروطه تا دوره رضاشاه با پانزده بار توقیف، با حیات خود ادامه داد، گفتمان آزادی خواهانه و استقلال طلبانه را با محوریت قانون و عدالت دنبال می‌کرد و در این امر از ایده ناسیونالیسم و بزرگ نمایی اقدامات شخصیت‌های گذشته تاریخ ایران ابایی نداشت. این مقاله مه با روش تحلیلی ــ انتقادی و با توجه به منابع تاریخی و مطبوعات دوره رضاشاه نوشته است، درپی پاسخ به این سوال است که اندیشه‌های ملی گرایی چگونه در روزنامه طوفان بازتاب داشته است؟ فرخی یزدی، در روزنامه طوفان، به اقتضای مخالفت‌های سرسختش در برابر استبداد و استعمار، بر اندیشه‌های ناسیونالیستی تاکید زیادی دارد. او با تاکید بر افتخارات و عظمت‌های ایران باستان و تاریخ پرشکوه گذشته ایران، به بیان احساسات ملی گرایانه و وطن خواهی پرداخت و بازگشت به عظمت گذشته را در روزنامه‌اش آرزو کرد. به کار بردن نام پنجاه و دو نفر از پادشاهان اساطیری و تاریخی، ایران باستان در آثار فرخی خود گواه این اندیشه است. روزنامه طوفان که خط مشی جریان مدرنیته و تجدد خواهی را دنبال می‌کرد، حمله به استبداد دینی و استبداد سیاسی را از ملزومات رشد جامعه ایران می‌دانست و برای نیل به آن و نوگرایی اجتماعی و اقتصادی، از عنصر ناسیونالیسم بهره فراوانی برد. البته ضرورت تاریخی و اقتضای سیاسی دوره حیات روزنامه طوفان، در بیان اندیشه‌های ناسیونالیستی بی‌تاثیر نبود. |
| کلیدواژه ها |
| مطبوعات، روزنامه طوفان، فرخی یزدی، پهلوی اول، ناسیونالیسم. |
| وضعیت: پذیرفته شده |
