| مسائل حقوقی حفاظت و آرشیو دیجیتالی روزنامه‌ها در کتابخانه‌ها؛ مطالعه قوانین و کتابخانه‌های ملی ایران، استرالیا و کنگره آمریکا |
| کد مقاله : 1182-HPICONF |
| نویسندگان |
|
زینب پاپی * استادیار گروه پژوهشی مدیریت اطلاعات و سازماندهی دانش/ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران |
| چکیده مقاله |
| حفاظت و آرشیو دیجیتالی روزنامه‌ها به ویژه روزنامه‌های قدیمی از اهمیت بسزایی برخوردار است. موضوعی که از منظر حقوقی نیز دارای اهمیت بوده و مسئله پژوهش کنونی را شکل داده است. بنابراین بررسی مسائل حقوقی حفاظت و آرشیو دیجیتالی روزنامه‌ها در کتابخانه-های ملی ایران، استرالیا و کنگره آمریکا هدف پژوهش کنونی است. پژوهش پیش‌رو با رویکرد کیفی و تطبیقی و روش تحلیل اسنادی به مطالعه و تحلیل اسناد و قوانین مرتبط و کتابخانه‌های ملی منتخب از باب حقوقی و کپی‌رایت پیرامون حفاظت و آرشیو دیجیتالی روزنامه‌ها پرداخت. در این پژوهش، قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان ایران 1348، پیش‌نویس لایحه مالکیت ادبی و هنری ایران، قانون کپی‌رایت استرالیا، قانون کپی‌رایت ایالات متحده و رهنمودهای یونسکو در خصوص حفاظت و آرشیو دیجیتالی بررسی و سپس پورتال کتابخانه‌های ملی منتخب ایران، استرالیا و کنگره آمریکا به همین منظور مطالعه و با استفاده از کدگذاری باز (کدگذاری اولیه، ثانویه و مقوله‌بندی) تحلیل نهایی ارائه شد. تحلیل نتایج نشان داد که حفاظت از منابع مهم تاریخی در مراکز آرشیوی و کتابخانه‌ها، تعیین چارچوب قانونی کپی‌رایت برای حفاظت دیجیتال، آرشیوسازی محتوای دیجیتالی تحت قانون، ذخیره‌سازی موقت و دائم، تهیه نسخه پشتیبان از منابع دیجیتال، انتشار مقالات روزنامه (در اثر استخدام)، تکثیر مقالات روزنامه‌ها با اهداف انتفاعی و غیرانتفاعی، حمایت قانون کپی‌رایت از مقالات روزنامه‌ها، استثنائات روزنامه‌ها در قانون کپی‌رایت برای کتابخانه‌ها و مراکز آرشیوی و نظیر آن می‌توانند در پیش‌نویس لایحه یادشده و در کتابخانه ملی ایران جهت حفاظت دیجیتالی از روزنامه‌ها استفاده شود. |
| کلیدواژه ها |
| حفاظت دیجیتالی، آرشیو دیجیتالی، کپی‌رایت، روزنامه‌ها، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، کتابخانه ملی استرالیا، کتابخانه کنگره آمریکا |
| وضعیت: پذیرفته شده |
