| تحلیل رویکرد دولتی به مطبوعات در عهد قاجار |
| کد مقاله : 1156-HPICONF |
| نویسندگان |
|
محمد قنبرلو *1، حاجی محمد آرخی2 1مدیر در دانشکده و پژوهشگر 2کارشناس ارشد مدیریت و پزوهشگر، دانشگاه علامه طباطبایی. |
| چکیده مقاله |
| بسیاری را عقیده بر این است که رویکرد حکومت قاجاریه به مطبوعات برآمده از نظام استبدادی آنان بوده که دوران تیره و تار همراه با سانسور و محدودیت های بسیار را برای مطبوعات رقم زده است. اما داده‌های تاریخی خلاف آن را اثبات می‌کند، چرا که در روشن ترین دلیل رد نظرات پیش گفته و پیش داوری‌های انجام شده، می‌توان چنین اشاره کرد: هرچند مطبوعات در ایران همچون اروپا زاییده‌ی نگاه حکومتی بوده، اما برخلاف اروپا انحصار آن در دست حکام به طول نیانجامیده و از قضا این انحصار شکنی نیز به نوعی با عملکرد مثبت افرادی چون عباس میرزا و میرزا تقی خان فراهانی و از همان آغاز انتشار مطبوعات صورت گرفت. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و آرشیو مطبوعات در تلاش برای بررسی نگاه حکومتی به مطبوعات در دوره قاجاریه است. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که علیرغم حضور گسترده و یکباره مطبوعات و دستگاه‌های چاپ و چاپخانه در ایران عهد قاجار که در نتیجه تحولات گسترده صنعتی در اروپا روی داد، اما نگاه قاجارها به این مقوله عجولانه و بر آمده از جبر و سلطه نبود و تنها در ادوار کوتاهی و در ایام برخی صدراعظم های قاجاری است که محدودیت‌هایی بر نشریات لحاظ شد و نه تمام ایام قاجاریه که در نهایت انقلاب مشروطیت را نیز می‌توان حاصل نگاه غیر سلطه‌ای و حکومتی قاجارها به مطبوعات دانست. |
| کلیدواژه ها |
| قاجاریه، مطبوعات، رویکرد حکومتی، سلطه جویی، محدودیت و سانسور |
| وضعیت: پذیرفته شده |
