| بازخوانی اولین متن‌های فارسی روزنامه‌نگاری در ایران: «تحفه‌العالم» و «مسیر طالبی» |
| کد مقاله : 1018-HPICONF-FULL |
| نویسندگان |
|
داود آقارفیعی * استادیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی |
| چکیده مقاله |
| این مقاله با رویکردی تاریخی- توصیفی و با روش کتاب‌شناسی توصیفی/ تحلیلی در صدد است به بررسی نخستین متن‌های فارسی در زمینه روزنامه‌نگاری بپردازد. هر چند طلیعه آغاز حرفه روزنامه‌نگاری ایران در زمان محمدشاه قاجار همراه با نشریه «کاغذ اخبار» و کوشش‌های مؤسس آن یعنی «میرزا صالح شیرازی» صورتی قابل توجه یافت و این حرکت در واقع آغاز موج آشنایی ایرانیان با رسانه‌ها- هر چند به‌صورت ابتدایی- نام گرفت، اما برخی نویسندگان و سیاحانی هم بودند که پیش از روزنامه میرزاصالح و تلاش‌های وی، متن‌هایی هر چند مختصر برای معرفی روزنامه و روزنامه‌نگاری به زبان فارسی به یادگار گذاردند، با این وجود تلاش‌هایشان کم‌تر مورد توجه و مداقه اهل نظر واقع شد. این متن‌ها هر چند به‌صورت خالص، متنی رسانه‌ای تلقی نمی‌شوند، اما از بعد رسانه‌ای دارای اهمیت هستند و متأسفانه تا حدی در تاریخ روزنامه‌نگاری ایران مغفول مانده‌اند و لازم است از نو بازخوانی و بررسی شوند. سفرنامه «تحفه‌العالم» نوشته «میرعبدالطیف خان شوشتری» و سفرنامه «مسیر طالبی» نوشته «میرزا ابوطالب خان اصفهانی» از جمله این متون مغفول مانده هستند. در این مقاله سعی بر آن داریم با طرح دو سوأل، نقش و اهمیت کتاب‌های مذکور را در زمینه روزنامه و روزنامه‌نگاری مورد بازخوانی قرار دهیم: 1. اهمیت کتاب‌های تحفه‌العالم و مسیر طالبی در بافتار اجتماعی و فرهنگی زمانه خود چیست؟ 2. کتاب‌های تحفه‌العالم و مسیر طالبی از منظر روزنامه‌نگاری و علوم رسانه‌ای دارای چه نکات برجسته و قابل توجهی هستند؟ |
| کلیدواژه ها |
| تحفه‌العالم، مسیر طالبی، متون فارسی، روزنامه‌نگاری، کتاب‌شناسی. |
| وضعیت: پذیرفته شده |
